Opis obrazu Hansa Holbeina «Ambasadorzy»

Holbein to jeden z najwybitniejszych niemieckich malarzy, który w malarstwie stworzył własny styl, preferując portrety i sceny rodzajowe. Jego «Ambasadorzy» to obraz przedstawiający dwoje ludzi zastygłych przy stole zaśmieconym drobiazgami. Jest lutnia, otwarta książka, książka wyłożona szmatką, globus i zwoje oraz świeca. — pełny zestaw zainteresowań ludzi wykształconych i wszechstronnie rozwiniętych.

Ambasadorzy patrzą w ramę, jeden z nich jest ubrany w pozór czarnej szaty, na głowie ma kwadratową czarną czapkę. Trzyma w dłoni kompas i spokojnie patrzy na widza, jakby zapraszając go do udziału w jakiejś naukowej dyspucie. Drugi ubrany jest bogatszy i wspanialszy, ale ma ten sam kapelusz — ci ludzie to intelektualiści swoich czasów, niosący oświecenie i życie. Pozują bez napięcia, jakby codziennie pisali je dla potomności, i są w pełni zadowoleni ze swojego życia, uważając się za ludzi zdrowych, rozsądnych i pozytywnych.

Jednak jeden obiekt jest całkiem poza ogólną kompozycją obrazu. Jeśli spojrzysz na niego bezpośrednio, to wydaje się być niejasnym i ponurym miejscem na zdjęciu, bo Bóg jeden wie, dlaczego. Ale kiedy trochę pochylisz głowę, przyjrzyj się bliżej, a stanie się jasne, że to ludzka czaszka, szczerząca się wiecznym, kościanym uśmiechem śmierci.

«Memento mori», jakby artysta mówił każdemu, kto patrzy na obraz. Pamiętaj o śmierci, pamiętaj, że ona zawsze tam jest. Człowiek nie myśli o niej, postrzega ją jako coś obcego życiu, zbytecznego, ponurego, wcielonego w ziemskie życie jako żart, coś, co można zignorować. Jednak śmierć jest zawsze blisko. Wystarczy pochylić głowę, pomyśleć — a teraz stanie się jasne, jak blisko jest w każdej chwili.

Bez względu na to, jak bardzo jesteś oświecony, bez względu na to, jak rozsądny siebie uważasz, śmierć zawsze na ciebie czeka i zawsze cieszy się, że cię widzi.

I zawsze się śmieje jako ostatnia.