Opis obrazu Rembrandta «Powrót syna marnotrawnego»

Stworzony w latach 1668-69 obraz wielkiego artysty Rembrandta Harmenszoona van Rijna «Powrót syna marnotrawnego» oparty jest na biblijnej opowieści o synu marnotrawnym z Ewangelii Łukasza i jest ucieleśnieniem duchowych i cielesnych, boskich, niebiańskich i ziemskich zasad.

To płótno powstało w wyniku wątpliwości, bolesnych uczuć i doświadczeń dojrzałego autora. Żałuje utraconej młodości i żałuje niemożności zmiany obecnych dni. Wielu krytyków sztuki i teologów interpretowało obraz w obrazie z punktu widzenia ucieleśnienia ziemskich namiętności i boskiej zasady.

Niektórzy badacze uważają, że na zdjęciu artysta przedstawił siebie w różnych postaciach, na różnych etapach odrodzenia duchowego. Z jednej strony mistrz przedstawia się jako syn marnotrawny, żałując swoich grzechów przed swoim ziemskim ojcem i Bogiem, przedstawionym jako starzec. Z drugiej strony jest to najstarszy syn, w którym ucieleśnia się sumienie. Oto młodszy syn jako symbol wyrzutu za grzechy młodości. Stary ojciec przyjmuje syna marnotrawnego, mimo jego błędów i pomyłek życiowych, wybacza mu i żałuje.

Warto jednak zauważyć, że artysta nie był osobą nadmiernie pobożną. Raczej myślał przyziemnie i posiadał psychologię zwykłego człowieka, który jest nieodłącznie związany z ziemskimi namiętnościami, lękami i doświadczeniami. Dlatego możemy powiedzieć, że «Powrót syna marnotrawnego» jest ilustracją tego, jak u schyłku życia dochodzi do zjednoczenia w jednym człowieku tego, co wewnętrzne, duchowe i zewnętrzne, podlegające namiętnościom świata.

W tym przypadku celnik (syn marnotrawny) zawiera w sobie ucieleśnienie sfery «diabelskich namiętności», czyli młodości artysty. Najstarszy syn to sumienie i moralność oparta na podstawach boskich i społecznych.

Wewnętrzne ja Rembrandta jest widoczne w centrum obrazu. Wydaje się, że obserwuje, co się wokół niego dzieje. Jednocześnie patrzy nie tylko na bohaterów obrazu, ale także na widza, wciągając go w swój świat przeżyć.