Opis obrazu Borisa Kustodiewa «Objawienie wody» (1921)

Nie przypadkiem Kustodiew jako temat swojej pracy wybrał jeden z najważniejszych rytuałów dla ludu. Niepowtarzalnym zamysłem artysty było pokazanie atrakcyjnych dla niego stron narodowego stylu życia, których częścią jest święto, od którego zależy optymistyczny nastrój jego płótna. Malarz wyraziście i żywo oddaje powagę celebracji kościelnej.

Obraz jest połączeniem kompozycji fabularnej z elementami krajobrazu: grupą ludzi i akcją odprawienia świętego rytuału z zaspami, ośnieżonymi drzewami, dachami i górującą nad całą kompozycją świątynią. Spojrzenie artysty na obraz jest niezwykłe: obserwuje to, co dzieje się z góry, jakby unosił się nad tłumem ludzi. W niektórych miejscach pokryte śniegiem gałęzie zasłaniają tłum.

Artysta zwraca uwagę na każdy najmniejszy szczegół. Na pierwszym planie grupa kapłanów w uroczystych szatach czerwono-złotych odprawia rytuał błogosławienia wody w pobliżu lodowej dziury w kształcie krzyża. W pobliżu jest łódź zamarznięta w lodzie, również pokryta śniegiem. Ogromna liczba ludzi stała w kolejce na pokrytej śniegiem drodze między drzewami, czekając na zaczerpnięcie uświęconej wody. W oddali wzdłuż drogi przesuwają się sanie zaprzężone w konie.

Całe płótno przesycone jest światłem, które nadaje mu kolor śniegu, choć jego odcienie są różnorodne — od niebieskawych i szarych, gdzie pada cień, po olśniewające w słońcu. Eleganckie świąteczne kolory płótna tworzą podniosły, podniosły nastrój u widzów, sprawiają, że dostrajają się do emocjonalnego stanu duchowego pokrewieństwa z bohaterami płótna.

Bliskość Kustodiewa do ludzi wyrażała się w szacunku dla tradycji, znajomości zwyczajów i życia ludzi. Płótno charakteryzuje się akademickim profesjonalizmem i dekoracyjnością, charakterystyczną dla stylu tamtych czasów. Obraz mieni się optymizmem i jasnymi kolorami, wyraża narodowego ducha i majestat przyrody rodzimego kraju.