Opis obrazu Iwana Aiwazowskiego «Księżycowa noc na morzu»

Inna nazwa: «Sztorm na morzu w nocy».

Rok powstania — 1895, płótno użyte i olej. Rozmiar — 47 na 75 cm Państwowe Muzeum Sztuki w Niżnym Nowogrodzie, Niżny Nowogród, Rosja.

Niepokojący i niepokojący obraz wybitnego malarza pejzaży morskich ukazuje zamieszanie żywiołów w zimnym świetle obojętnego księżyca. Prawie nie mieści się w granicach płótna, ukrytego u góry przez chmury, ale jego obecność jest widoczna w jasnym srebrzystym blasku, który rozprzestrzenia się na wysokościach, w rozjaśnieniach na wzburzonym, burzowym i niebezpiecznym morzu u wybrzeży Gurzuf.

Najgroźniejszym miejscem dla żeglarzy stała się Zatoka Gurzufskaya, spokojna przy dobrej pogodzie, przy wietrznym wietrze, podczas burz i mgieł. Od czasów starożytnych na przylądku Ayu-Dag, którego potężna sylwetka wznosi się masowo w tle, statki rozbijały się o skały. Jedna z żaglówek, która wydaje się tak krucha i zagubiona w środku burzy, ciemnieje na tle Niedźwiedziej Góry. Statek szarpnął się ciężko, ale być może załoga zdecydowała się opuścić tylko chwilowo. Jedna z łodzi jest pokazana z bliska, czterem marynarzom prawie udało się dotrzeć do ratującego wybrzeża, unikając wszelkich niebezpieczeństw.

Malarz posługuje się powściągliwą paletą z przewagą odcieni ciemnych i szaroniebieskich, tuszu i szarości. W przemyślany i precyzyjny sposób umieszcza na płótnie lekkie akcenty: najsilniejszy przy łodzi — podkreśla trudną pozycję ludzi, trochę słabszy przy skalistej wyspie Adallarov bliżej horyzontu — pokazuje zagrożenie i zwraca uwagę na statek. Silnie falujące fale są głęboko i starannie napisane, które ukrywają zagrożenie w ciemnych, prawie czarnych głębinach. Wspaniale, jak na fotografii o długiej ekspozycji, namalowane są miriady rozprysków soli uderzających o skałę po lewej stronie. Chmury biegnące po niebie są pomalowane lekkimi pociągnięciami, ale o ich całkowitej masie świadczy jedynie przejście od mrocznego chabrowego błękitu do fioletu.