Opis obrazu Wiktora Borysowa-Musatowa «Bez słów»

Viktor Borisov-Musatov przyszedł do sztuki na przełomie XIX i XX wieku, trudnym okresie, pełnym twórczych odkryć i indywidualności. Wraz z jasnym i utalentowanym środowiskiem przyszły artysta i jeden z najważniejszych mistrzów symboliki w rosyjskich sztukach pięknych tworzy swój własny, niepowtarzalny styl.

W pracach Viktora Elpidiforovicha naturalna efemeryczność była niezwykle subtelna w połączeniu z wrażliwością duszy poety, dając początek delikatnym, łagodnym obrazom — mirażom i nostalgicznym snom. Motywami przewodnimi obrazów staje się poczucie tajemniczości i ekscytujące oczekiwanie. Wnętrza starych osiedli, parków i ogrodów, a przede wszystkim wizerunki kobiet są odbiciem tego «świata». Artysta kochał i chwalił kobiety, odtwarzając je z cudownymi idealistycznymi wizjami.

Sny i sny, w których żył i tworzył Borysow-Musatow, przejawiają się w serii lirycznych obrazów. Jeden z nich — «Motyw bez słów», powstały w 1900 roku, jest najbliższy nastrojowi Srebrnej Ery. Obraz jest ilustracją smutnych zdań o zmarłej smutnej miłości. Zwiewność i miękkość kolorów doskonale odtwarzają atmosferę smutku i zamyślenia. Trudno zgadnąć, co ukazuje się oczom widza — chwila kłótni czy intymna niezręczna chwila randki.

Dziewczyna odwraca się od swojego chłopaka, jakby wyrzekając się i odrzucając jego nadzieję na wzajemność. Twarz towarzysza jest nie do odróżnienia, najważniejsze jest w jego postawie — ciało pochylone nad papierem jest zamrożone w napięciu, ręce zamykają list — być może ostatnia szansa na wyjaśnienie z ukochaną. Ten niuans odzwierciedla rezygnację ze straty. W końcu dziewczyna jest blisko, na odległość dłoni, ale mężczyzna nie odważy się mówić, tym samym nieświadomie się jej wyrzeka.

Całość wykonana w delikatnych matowych kolorach, bez jasnych akcentów i cieni. Obraz jest wyblakły, podobnie jak wspomnienia bohaterów z minionych dni wzajemnych uczuć. Para zastygła w cudownych obrazach, pogrążona w mglistych wizjach dawnych nadziei.