Opis obrazu Correggia «Jowisz i Io»

«Jowisz i Io» to obraz włoskiego artysty renesansowego Antonio Allegriego znanego jako Correggio. Jest w Wiedeńskim Muzeum Sztuk Pięknych. Obraz powstał po sukcesie poprzedniego dzieła Correggio: Wenus, Satyr i Kupidyn. Wiadomo, że malarz namalował łącznie cztery płótna, choć być może planowano więcej.

W pierwszym wydaniu swojej książki renesansowy biograf Giorgio Vasari wspomina tylko o dwóch obrazach: «Leda i łabędź» (znajdującym się dziś w berlińskiej Gemaldegalerie) i jednym Wenus (całkiem możliwe, że mówimy o Danae, obecnie w galerii Borghese w Rzymie). chociaż znał je tylko z opisów dostarczonych przez Giulio Romano.

Vasari wspomina, że ​​książę Federico Gonzaga chciał podarować dzieła cesarzowi i królowi Karolowi V Hiszpanii: że dwa inne dzieła, «Ganimedes porwany przez orła» oraz «Jowisz i Io», znajdowały się w Hiszpanii w XVI wieku i były częścią tego samego seria. Płótno znajduje się w Wiedniu od początku XVII wieku, kiedy to zostało wymienione w cesarskich zbiorach Habsburgów razem z «Ganimedesem».

Scena Jowisza i Io jest inspirowana klasykami Owidiusza. Io, córka Inaka, pierwszego króla Argos, zostaje uwiedziona przez Jowisza (lub Zeusa), który chowa się za wydmami, aby nie wpaść w oko zazdrosnej Juno (w mitologii greckiej — Hera).

Jupiter często uwodził inne kobiety i przybierał różne przebrania, aby ukryć swoje przygody. Pojawił się przed ukochaną w postaci łabędzia, orła, ale na tym zdjęciu pozostał sobą. Jupiter przytula nimfę Io, jego twarz jest ledwo widoczna. Przyciąga do siebie zamgloną, zadymioną dłoń Jupitera z ledwie powstrzymywaną zmysłowością. Na uwagę zasługuje kontrast pomiędzy znikającą postacią Jowisza a substancją ciała Io, ukazaną zdezorientowaną, w swego rodzaju erotycznej rozkoszy. Ten motyw zapowiadał wiele dzieł Berniniego i Rubensa.