Opis obrazu Leona Baksta „Starożytny horror”

Opis obrazu Leona Baksta Starożytny horror

Artysta gromadził obraz po kawałku przez kilka długich lat, rejestrując każdy moment swojego pobytu w Grecji i poznawania epoki starożytności. Dlatego na płótnie, pomijając ramy czasoprzestrzenne, współistnieją również pomniki pochodzące ze starożytnej kultury egejskiej z XIII wieku pne. e. i zespoły architektoniczne klasycznej Grecji.

Centrum kompozycyjne płótna stanowi posąg kamiennej Afrodyty z gołębicą w dłoniach, której nieruchomy uśmiech kontrastuje z obrazem śmierci cywilizacji w tle. Widz obserwuje to, będąc niejako na jakimś wzgórzu, podczas gdy Afrodyta jest najbliżej niego.

Przez „starożytny horror” poganie rozumieli koszmar ludzkiej egzystencji, którym zawsze rządzi niezrozumiały Los. Według Wiaczesława Iwanowa posługiwanie się obrazem Bożym miało pokazać, że nic, łącznie z czczonymi bożkami, w umyśle poganina nie jest w stanie oprzeć się chaosowi

egzystencji. Tylko Przeznaczenie (lub Chaos) może żyć wiecznie. Obraz można interpretować w bardziej specyficznym kontekście historycznym.

Ponieważ idea dzieła narodziła się w czasie rewolucji rosyjskiej, można przypuszczać, że użycie obrazu Chaosu pomogło zilustrować nieuchronność śmierci całego starego życia w przededniu kardynalnych zmian, z jakimi borykali się ludzie początku XX wieku. Istnieje też trzecia interpretacja, według której Afrodyta symbolizuje wieczność sztuki i jej uniwersalną istotę.

W 1909 roku obraz był pokazywany na wystawie w Paryżu, a rok później został już nagrodzony złotym medalem w Brukseli. „Starożytny horror” miał stać się przełomowym pod wieloma względami dziełem sztuki – przede wszystkim dla samego Baksta, który mimo chęci ponownego namalowania podobnego płótna, prawie nigdy nie powrócił do malarstwa i tworzył jedynie scenografię teatralną. Ponadto obraz odsłaniał inną ścieżkę rozwoju sztuki lat dwudziestych XX wieku – neoklasycyzm, którego późniejsza popularność pozwoliła na żartobliwe nazwanie go chroniczną „chorobą” kultury.


1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (1 votes, average: 5,00 out of 5)

Opis obrazu Leona Baksta „Starożytny horror”