Opis obrazu Mauritsa Eschera «Gady»

Maurits Cornelis Escher to grafik znany przede wszystkim z litografii i rycin. Jego praca skupia się głównie na psychologicznym badaniu trójwymiarowych obiektów. Dużą wagę przywiązywał do koncepcji zniekształcenia przestrzeni, nieskończoności i symetrii. Przy pomocy światłocienia stworzył iluzje optyczne. Maurits był najmłodszym z pięciu synów, jako dziecko bardzo chorował, przez co nie mógł nawet otrzymać świadectwa dojrzałości.

Artysta od najmłodszych lat świadomie uczył się grawera, a nie malarza olejnego. Spodobała mu się możliwość wykonania dużej liczby odbitek w przeciwieństwie do jednej kopii obrazu. Escher to słynny twórca efektu schodów Penrose’a (obraz «W górę i w dół»). Po raz pierwszy zajął się rysowaniem fraktali (w swojej wersji inspirowane były sztuką mauretańską, mozaikami). Wprowadził pojęcie «niemożliwych liczb». Ogólnie rzecz biorąc, Maurits Cornelis przywiązywał dużą wagę do mozaik w swojej pracy. Wiele prac Eschera było później reprodukowanych przez innych artystów. Dziś jego twórczość jest badana nie tylko jako zjawisko artystyczne, ale także w kontekście teorii względności i psychoanalizy. Zrozumienie obrazów artysty wymaga pewnej koncentracji i obserwacji.

Na grawerunku «Gady» miniaturowe krokodyle żartobliwie wyczołgują się z mozaikowego wzoru, stają się trójwymiarowe, rozpoczynają krótki cykl życia, mijając małe kółko, pokonując przeszkody — by w finale powrócić na płaszczyznę i zamienić się w nieożywione dwuwymiarowe obiekty. Jedno ze zwierząt jest rodzajem fantastycznej pochodnej smoka, wypuszcza parę z nozdrzy. Świat Eschera jest niesamowity — na płaskiej kartce papieru trzeci wymiar pojawia się i ponownie znika na oczach zdziwionego widza. Forma gadów — zarówno jaszczurek, jak i krokodyli — fascynowała artystę, wielokrotnie się do niej zwracał, wykorzystywał nawet w mozaikach. Obecnie istnieje wiele wariantów grawerunku «Gady» — wśród miłośników twórczości artysty popularne są wersje w jasnych, kolorowych barwach.