Opis obrazu Piotra Konczałowskiego «Liliowy w oknie» (1955)

Obraz bzu Konczałowskiego przewija się przez wszystkie jego prace, martwe natury z tymi kwiatami stały się znakiem rozpoznawczym jego obrazu, sam malarz jest często nazywany śpiewakiem bzów. Na płótnach z różnych lat przedstawiał bukiety różnych odcieni, nigdy nie powtarzał się w różnych bukietach, różnych wazonach i koszach, lokalizacjach — na podłodze, na parapecie, w ogrodzie. Ale ten wspaniały kwiat jest zawsze pełen witalności i jest w stanie rozweselić publiczność swoim pięknem i wdziękiem.

Na płótnie w naturalnym obramowaniu okna, niczym w ramie, na tle luksusowej zieleni ogrodowej, stoi szklany wazon z cudowną kompozycją kwiatów. Obok niego na parapecie spoczywa jeden liliowy pędzel ze szmaragdowymi liśćmi, przypominający obraz autora w rogu obrazu. Bukiet sprawia wrażenie życia, rozkwitu i radości. Odcienie kwiatostanów dobrane są z wyśmienitym smakiem charakterystycznym dla artysty. Są to śnieżnobiałe z niebieskawym odcieniem, liliowe, różowawe i fioletowe duże frotte z liliowymi gwiazdami. Sama kompozycja jest jakby skomponowana przez wykwalifikowaną kwiaciarnię.

Słońce jasno oświetla piaszczystą ścieżkę w ogrodzie, malując ją na różowo-beżowy kolor, co malarz wyraził zamaszystymi pociągnięciami, a także zielone listowie ogrodu. Z kolei same kwiaty bzu są starannie pomalowane, widoczne są nawet kwiaty pięciopłatkowe. Ta technika — szerokie pociągnięcie pędzla w tle i skrupulatne odwzorowanie każdego kwiatu — jest charakterystyczna dla wszystkich martwych natur «liliowych».

Bukiet jest starannie ukryty przed palącymi promieniami w cieniu okna. Martwa natura, oprócz zewnętrznego piękna, ma również dość pojemne znaczenie, przekazując widzowi ulotność pięknej chwili: świeże bzy, dopiero co zebrane, zaczynają kwitnąć, a po chwili powinny już usychać i opadać. Mistrzowi udało się wyrazić podziw dla przyrody, podziw dla niej, wiosenny triumf natury budzącej się pod wpływem słońca i ciepła. Bukiet przyciąga uwagę prostotą i bogactwem emocjonalnym.